2011-04-03 Prinses op de erwt

 

Het mannetje en de vrouw lossen elkaar een paar keer per dag af bij het bebroeden van de eieren.

Het wisselen gaat vaak gepaard met een ceremonieel: het mannetje vertoont zich met een prooi of een hapje bij de opening van de nestkast en lokt daarmee de vrouw van de eieren.

De vrouw hoeft zich in sommige gevallen alleen maar te laten zien om het mannetje weg te krijgen.

Opvallend is dat het mannetje vrijwel meteen zijn positie op de eieren inneemt, terwijl de vrouw eerst een heleboel handelingen verricht. En wanneer ze eenmaal zit, staat ze vaak meteen weer op om van houding te veranderen. Dit “gerommel”geeft het beeld van een dier dat niet lekker zit of ligt, net zoals de prinses op de erwt.

 

 

Wanneer je goed kijkt, zie je dat de vrouw de eieren keert en een andere plaats geeft in de nestkuil. Dit gedrag zorgt ervoor dat de eieren gelijkmatig verwarmd worden. Die liggen gewoon op het grint en niet in een bedje met veertjes.
 

'Broeden' versus 'warm houden'.

Tijdens de broedtijd ontwikkelen veel vogels z.g. broedvlekken op de borst.

Broedvlekken zijn plekken waar de veren enige tijd verdwijnen waardoor de naakte huid zichtbaar wordt. Die kale huidplekken zijn sterk doorbloed en dat zorgt voor een sterke afgifte van warmte aan de eieren.

Vogels zijn net als zoogdieren –dus ook de mens- “warmbloedig”. Met dit begrip bedoelt men dat deze diergroepen zelf warmte aanmaken. Een vogel is met zijn lichaamstemperatuur van 42°C zelfs nog een stuk warmer dan bijvoorbeeld een mens. (36°C)

Het mannetje van de Slechtvalk heeft géén of maar heel kleine broedvlekken.

De borstveren en dons zorgen er juist voor dat de warmte niet naar buiten wordt afgegeven.

Het mannetje houdt de eieren dus wel warm (zoals een theemuts), maar geeft eigenlijk niet veel warmte door aan de eieren.

Steentjes verzamelen.

Wanneer de valk zich op de eieren heeft geposteerd zien we vaak nog een opmerkelijk gedrag. Heel secuur worden steentjes van een bepaalde grootte uitgezocht. Die legt het dier in een halve cirkel om zich heen tot een soort borstwering. Het lijkt erop alsof hij of zij zich lekker instopt om de warmte beter vast te houden.

Het steentjes oppakken is al eerder genoemd, maar dan wordt er een andere betekenis aan gegeven: namelijk “tandenpoetsen”.

Ook lees ik elders dat een valk insecten tussen de stenen wegpikt. In ons geval minder waarschijnlijk, want het grint in de kast is recentelijk ververst en dus brandschoon.